Ərzaq bazarında HALAL MAXİNASİYASI… – Dövlət müdaxilə etməlidir…

209
Ərzaq bazarında HALAL MAXİNASİYASI...
Sentyabrın 7-də Azərbaycan Respublikası Qida Təhlükəsizliyi Agentliyinin (AQTA) sədri Qoşqar Təhməzli İslam Ticarət, Sənaye və Kənd Təsərrüfatı Palatasının (ICCIA) Baş katibi Yusif Həsən Xələvi ilə görüşüb.

AQTA bildirib ki, Qoşqar Təhməzli Baş katib Yusif Həsən Xələvini səmimi salamlayaraq, son dövrlərdə ölkəmizdə qida təhlükəsizliyinin inkişafı istiqamətində həyata keçirilən tədbirlər, həmçinin bitki sağlamlığının təmin olunması ilə bağlı görülən işlər haqqında qonaqları məlumatlandırıb.

Agentlik sədri qida təhlükəsizliyi sahəsində beynəlxalq təşkilatlarla qarşılıqlı əlaqələrin daim genişləndiyini bildirib. Baş katib Yusif Həsən Xələvi səmimi görüşə görə təşəkkürünü bildirərək, təchizat zənciri üzrə halal standartların tətbiqi və İslam Ticarət, Sənaye və Kənd Təsərrüfatı Palatası tərəfindən bu sahənin rəqəmsallaşdırılması üzrə həyata keçirilən işlər barədə məlumat verib.

Yusif Həsən Xələvi İslam Ticarət, Sənaye və Kənd Təsərrüfatı Palatasının Azərbaycanı regionda halal və təbii məhsulların mərkəzi kimi gördüyünü və Azərbaycanda cari ilin sonu bu istiqamətdə beynəlxalq forumun təşkil olunacağını diqqətə çatdırıb.

Ümumiyyətlə, Azərbaycanda halal məhsullar varmı? Ölkəmizdə halal sertifikatı nəyə əsasən verilir?

Bununla bağlı “Azad İstehlakçılar” İctimai Birliyinin (AİİB) sədri Eyyub Hüseynov Cebhe.info-ya açıqlamasında bildirib ki, Azərbaycanda illərdir ki, halal adı ilə inanclı insanların aldadılması baş verir:

“Təəssüf ki, ölkəmizdə uzun illərdir böyük pullar qarşılığında halal sertifikatı verilir. Nəhayət ki, 5 il əvvəl dövlət orqanları halal standartı hazırladı. Birlik məsələ qaldırmışdı ki, halal sertifikatların verilməsində əlavə xərclər və rüşvət verilməsi tam sıfıra endirilsin. Çünki halallıq olan yerdə rüşvət ola bilməz. Bizim qaldırdığımız məsələ ilə bağlı Standarlaşdırma Metrologiya və Patent üzrə Dövlət Komitəsi və digər qurumlar bir araya gələrək, halal sertifikatının verilməsinə nail olduq.

Bütün rüşvət amillərindən kənar və yalnız ekspertlərin kiçik haqları ödənilən halal sertifikatı verilməsi üçün nəticə əldə etdik. Beləliklə, Azərbaycanda “Azesert Halal” MMC yaradıldı. Lakin bunlara baxmayaraq, ayrı-ayrı adamlar yenə də dayanmadan saxta halal sertifikatı verməyə davam etdi. Başqa ölkələrin təsiri altında Azərbaycana gəlib halal sertifikat verərək pul qazanan adamlar yox olmadı. Təəssüf ki, bu məsələ bu gün də davam edir”.

Birliyin sədri halal nişanı adı ilə vətəndaşları aldadan firmaları ifşa edib:

“Bu yaxınlarda birliyə şikayət daxil oldu ki, “Retro Holdinq” MMC tərəfindən istehsal edilən “Sevimli” adlı kolbasaların üzərinə halal nişanı vurulub. Araşdırmalar nəticəsində öyrəndik ki, heç bir qurum tərəfindən o müəssisəyə halal sertifikatı verilməsə də, yalandan bu adla məhsul istehsal edirlər.

Azərbaycanda fəaliyyət göstərən xarici firmaların, xüsusilə “KFC”-nin də halal sertifikat nişanı var. Hətta Ukrayna və Çexiya kimi ölkələrdən gətirilən malların üzərində da halal nişanı olur. Bunların hamısı çox gülüncdür. Belə hallarla istehlakçılar aldadılır və hüquqları pozulur. Hətta xristian və Cənubi Amerika ölkələrində belə, halal nişanlı məhsulların istehsal olunduğunu görmüşəm. Dünyada bu məsələ hələ də həll olunmamış qalıb”.

Eyyub Hüseynov halal sertifikatı ilə bağlı təkliflər irəli sürüb:

“Halal sertifikatı sadəcə onlayn izləmə sistemi olan müəssisəyə verilsin. Beləliklə də, insanlar dünyanın istənilən yerindən telefonu ilə daxil olaraq malların necə halal standartlara uyğun olduğunu görə bilər. Hazırda Azərbaycanda az da olsa, halal mal seritikatı ilə işləyən müəssisələr var. Düşünürəm ki, bu sahədə ciddi monitorinq keçirilməlidir və AQTA bu məsələni öz üzərinə götürməlidir. İnsanların inancı ilə oynamaq olmaz. Halal sertifikatı alan qurumlardan rüşvət yığışdırılmalıdır. Halal sertifikatı o müəssisələrə verilməlidir ki, onlar halal standartlara əməl etməklə yanaşı, bankda da kreditləri olmasın. Bu müəssisələrin maliyyə mənbələri ya İslam İnkişaf Bankı olsun, ya da özlərinin şəxsi əmlakı olsun. Biz bank krediti ilə fəaliyyət göstərən müəssisələrə halal sertifikatının verilməsinin tərafdarı deyilik”.