Şirvan Dövlət İqtisadiyyat və Humanitar Kollecində məcburi pul yığımı iddiaları – Təhsil ocağında narahatlıq doğuran vəziyyət
Şirvan Dövlət İqtisadiyyat və Humanitar Kolleci uzun illərdir bölgədə gənclərin təhsil aldığı, müxtəlif ixtisaslar üzrə kadr hazırlayan bir qurum kimi tanınır. Lakin redaksiyamıza daxil olan məlumatlar bu təhsil müəssisəsində ciddi narazılıqların yarandığını göstərir. İddialara görə, kollecin direktoru Xatirə Məlikovanın rəhbərliyi altında tələbələrdən məcburi şəkildə “təmirlə bağlı” adı altında 28 manat pul yığılır. Tələbələrin, valideynlərin və hətta müəyyən müəllim heyətinin narazılığına səbəb olan bu hal kollecin imicinə xələl gətirməklə yanaşı, təhsil prosesində etik və hüquqi suallar doğurur.
Təhsil müəssisələrində könüllü yardım, ianə və ya məktəb-kollec fondları kimi təşəbbüslər bəzən olur, lakin məcburiyyət elementinin olması qanunvericiliklə, xüsusilə də “Təhsil haqqında” Qanun və müvafiq normativ aktlarla ziddiyyət təşkil edir. Dövlət təhsil müəssisələrində heç bir tələbədən təmir, inventar və digər xərclər üçün məcburi pul yığımı aparıla bilməz. Bu, hüquq pozuntusu olmaqla yanaşı, həm də tələbələrə psixoloji təzyiq kimi qiymətləndirilir. Məlumatlarda qeyd olunur ki, tələbələr pul vermədikdə, onlara müxtəlif yollarla təzyiq göstərilir, dərs davamiyyəti və imtahan dövrlərində problemlə qarşılaşacaqları ilə bağlı qeyri-rəsmi xəbərdarlıqlar edilir. Bu cür davranışlar isə təhsil müəssisəsinin mahiyyətinə qətiyyən uyğun deyil.
Bildirilən digər narahatlıq doğuran məqam isə yığılan vəsaitin şəffaflığı ilə bağlıdır. Tələbələrdən alınan pulun hara və necə xərcləndiyi barədə onlara heç bir məlumat verilmir. Əgər həqiqətən təmir üçün istifadə olunursa, bununla bağlı rəsmi hesabat təqdim edilməli, tender prosesi, təmirin həcm və smeta dəyəri açıqlanmalıdır. Şəffaflıq yoxdur, məsul şəxslər suallara cavab vermir, proses isə qeyri-rəsmi şəkildə aparılırsa, bu artıq korrupsiya əlamətləri daşıyan bir vəziyyətdir.
Bu iddialar fonunda rəhbər şəxsin – direktor Xatirə Məlikovanın mövqeyi xüsusi önəm daşıyır. Dövlət müəssisəsinin rəhbəri olaraq o, qanunlara əməl edilməsinə, tələbələrə qarşı şəffaf, obyektiv və ədalətli münasibətin qorunmasına cavabdehdir. Əgər məcburi pul yığımı onun göstərişi, razılığı və ya xəbəri daxilində baş verirsə, bu həm etik, həm də xidməti məsuliyyət baxımından ciddi nöqsan sayılır. Tələbələr arasında yayılan narazılıqlar isə rəhbərliyin içində olduğu prosesin düzgün idarə olunmamasını göstərir. Təhsil sahəsində çalışan şəxs üçün tələbə mərkəzli yanaşma əsas prinsip olmalıdır. Maddi təzyiqə əsaslanan idarəçilik isə nəinki doğru deyil, həm də kollecin nüfuzuna ağır zərbə vurur.
Valideynlərdən redaksiyaya daxil olan geri dönüşlər arasında xüsusilə bir məqam diqqət çəkir: “Uşaqlarımızı təhsilə göndəririk, amma orada bu cür hallar yaşanırsa, biz necə inanıb övladlarımızı bu kollecdə saxlayaq?” Bu cür suallar cəmiyyətdə yaranmış inamsızlığın ən real göstəricisidir. Dövlət təhsil ocağında təhsil almaq əlavə ödəniş tələb etməməli, tələbələrin sosial vəziyyəti istismar edilməməlidir.
Təhsil Nazirliyi bu kimi şikayətləri araşdırmağa borcludur. Əgər həmin iddialar təsdiq olunarsa, müvafiq inzibati tədbirlər görülməli, məcburi pul yığımı praktikası dərhal dayandırılmalı, tələbələrin hüquqları bərpa olunmalıdır. Tələbələr isə bilməlidirlər ki, belə hallarla rastlaşdıqları zaman qanunla onlara verilən şikayət hüququndan istifadə edə bilərlər. İnsanların susduğu mühitdə bu cür praktikalar kök salır və sonradan daha da böyüyür.
Əgər kollecdə həqiqətən təmirə ehtiyac varsa, bunun üçün dövlət büdcəsindən ayrılan vəsaitlər, rəsmi fondlar və qanuni mexanizmlər mövcuddur. Tələbələrdən pul yığmaq isə ən son və yalnız könüllü şəkildə ola bilər. Üstəlik, heç bir tələbə ianə vermədiyi üçün cəzalandırıla bilməz.
Nəticə etibarilə, Şirvan Dövlət İqtisadiyyat və Humanitar Kollecində yaşandığı iddia olunan bu proses təhsil sistemində şəffaflıq və məsuliyyət məsələsini bir daha gündəmə gətirir. Gənclərin təhsil aldığı bir müəssisədə korrupsiya iddialarının mövcudluğu narahatedicidir və dərhal araşdırılmalı olan ciddi bir problemdir. Dövlət təhsil müəssisələri gələcəyin formalaşdığı ocaqlardır. Bu ocaqlarda tələbələr maddi təzyiqə məruz qalmamalı, tam əksinə, dəstək görməlidirlər. Kollecin rəhbərliyi bu prinsipləri pozursa, bu artıq təkcə bir kollecin deyil, bütövlükdə təhsil sisteminin imicinə zərbədir.
Bu iddiaların araşdırılması və obyektiv şəkildə qiymətləndirilməsi isə həm dövlət qurumlarının, həm də ictimaiyyətin üzərinə düşür.
Qarşı tərəfin mövqeyini tanıyırıq.
Beynelxalqinformasiyaagentliyi.az
